Năm
A
Chúa Nhật Thứ 14 Thường Niên
(Bài 2)
Mang
lấy ách tình yêu
của Đức Giêsu,
là dẹp bớt «cái tôi»
của mình đi.
● Dcr 9,9-10:
(9) Hỡi thiếu nữ Giêrusalem,
hãy vui sướng reo hò! Vì kìa Đức Vua của ngươi đang đến với ngươi: Người là
Đấng Chính Trực, Đấng Toàn Thắng, khiêm tốn ngồi trên lưng lừa, một con lừa con
vẫn còn theo mẹ.
● Rm
8,9.11-13: (13) Nếu anh em sống theo tính xác thịt, anh em sẽ phải chết ; nhưng nếu nhờ
Thần Khí, anh em diệt trừ những hành vi của con người ích kỷ nơi anh em, thì
anh em sẽ được sống.
● TIN MỪNG: Mt
11,25-30
Chúa
Cha và người Con
(25) Vào lúc ấy, Đức Giêsu cất tiếng nói: «Lạy
Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho những
bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những
người bé mọn. (26) Vâng, lạy Cha, vì đó là điều đẹp ý Cha. (27) Cha tôi đã giao phó mọi sự cho tôi. Và không ai biết
rõ người Con, trừ Chúa Cha; cũng như không ai biết rõ Chúa Cha, trừ người Con
và kẻ mà người Con muốn mặc khải cho.
Hãy
mang lấy ách của tôi
(28) «Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng
nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng. (29) Anh em hãy mang lấy ách của tôi, và hãy học với tôi,
vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường. Tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi
dưỡng. (30) Vì ách tôi êm ái, và gánh tôi nhẹ nhàng».
.jpg)
II. CHIA SẺ
Câu
hỏi gợi ý:
1. «Những bậc khôn ngoan thông thái» là
những ai? «Những người bé mọn» là
những ai? «Biết những điều này» là
biết những gì?
2. Tại
sao «những người bé mọn» lại được
Thiên Chúa tự mạc khải cho?
3. «Ách» của Đức Giêsu nghĩa là gì? Tại sao
«ách» ấy lại nhẹ nhàng?
Suy
tư gợi ý:
1. Giải thích một vài từ ngữ khó hiểu
trong bài Tin Mừng
Đức Giêsu tạ ơn Chúa Cha vì Ngài «đã giấu không cho những bậc khôn ngoan thông
thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn» (Mt 11:25). Trong
câu Kinh Thánh này, có ba điều ta cần tìm hiểu: (a) «Những bậc khôn ngoan thông thái» là những ai? (b) «Những người bé mọn» là những ai? (c) «Biết những điều này» là biết những gì?
a) «Những bậc khôn ngoan thông thái»: Không nên
hiểu từ ngữ này theo nghĩa đen. Trong ngữ cảnh bài Tin Mừng này, nó có nghĩa là
những người tự cho mình là khôn ngoan thông thái, là hơn người, là vĩ đại,
những người thích tự đề cao mình, thích được coi là quan trọng. Nói chung nó ám
chỉ những người coi «cái tôi» của
mình quá lớn, muốn «cái tôi» của mình
là trung tâm của vũ trụ, được mọi người coi trọng, qui phục, muốn ý kiến và ý
muốn của mình được mọi người luôn tôn trọng, chấp hành. Từ khuynh hướng «qui kỷ» ấy, họ dễ trở nên coi thường và
khinh chê người khác. Nhiều khi tệ hơn nữa, họ muốn đạp trên đầu trên cổ người
khác để tiến lên, sẵn sàng bắt người khác phải hy sinh cho mình.
b) «Những người bé mọn»: Từ ngữ
này cũng không nên hiểu theo nghĩa đen là những kẻ nghèo, còn nhỏ tuổi, thuộc
hạng cùng đinh trong xã hội. Nhiều người tuy nhỏ bé trong xã hội, nhưng lại rất
cao ngạo và coi «cái tôi» của mình to
lớn không kém gì «nhưng người khôn ngoan
thông thái» kể trên. Trong ngữ cảnh bài Tin Mừng này, «những người bé mọn» ám chỉ những người tự coi mình là nhỏ bé, coi «cái tôi» của mình không là gì cả, không
đáng kể, không khao khát được mọi người quan tâm hay chú ý tới mình, không coi
ý kiến hay ý riêng mình là quan trọng. Đó là những người sống tinh thần tự hủy
theo gương Đức Giêsu (x. Pl 2:6-8), biết «lấy lòng khiêm nhường mà coi người khác hơn mình, không tìm lợi ích cho
riêng mình, mà tìm lợi ích cho người khác» (Pl 2:3-4), sẵn sàng
chịu thiệt thòi mất mát vì yêu thương tha nhân.
Muốn biết ta thuộc hạng người nào, hãy xét xem phản
ứng của ta thế nào khi ta bị xúc phạm, bị chạm tự ái, bị trái ý. Nếu ta tỏ ra
bực bội, tức tối, có phản ứng mạnh, đồng thời cảm thấy đau khổ, muốn trả thù,
muốn làm to chuyện, đó là dấu chứng ta thuộc hạng người trước, là hạng coi «cái tôi» của mình quá lớn. Trái lại, nếu
ta cảm thấy đó là chuyện bình thường, chuyện nhỏ, không làm mình khó chịu, bực
tức hay đau khổ, thì ta thuộc hạng người sau.
c) «Biết những điều này» là biết
những gì? Chữ «biết» trong Kinh Thánh
thường có nghĩa là cảm nghiệm chứ không chỉ là có kiến thức hay hiểu biết
xuông. Người ăn trái táo thì có cảm nghiệm về mùi vị của trái táo, khác với
người được học hỏi về trái táo một cách tỉ mỉ, khoa học, nhưng chưa hề được cầm
trái táo trong tay mà ăn. «Những điều này»
trong ngữ cảnh của bài Tin Mừng hôm nay là những bí nhiệm về Thiên Chúa, về
Chân Lý Tối Hậu. «Biết những điều này»
là cảm nghiệm về Thiên Chúa, nếm được sự ngọt ngào êm dịu của Thiên Chúa, nhờ
đó cảm thấy hạnh phúc, tràn đầy sự sống và sức mạnh của Thiên Chúa.
2. «Những người bé mọn»
dễ cảm nghiệm về Thiên Chúa
«Thiên Chúa là
Tình Yêu» (1Ga 4:8). Vì là tình yêu, nên Ngài sẵn sàng tự hủy, hy sinh,
phục vụ, quên mình, vì thế, Ngài mới chính là «Người Bé Mọn» tuyệt hảo nhất, là gương mẫu tuyệt vời cho tất cả «những người bé mọn». Vì «những người bé mọn» của Tin Mừng giống
Thiên Chúa ở điểm căn bản này là sự yêu thương, nên họ hiểu Ngài và cảm nghiệm
được Ngài dễ dàng hơn ai hết theo định luật «đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu». Chính Ngài cũng dễ dàng
tỏ mình ra cho hạng người này nhiều hơn ai hết. Các vị thánh được Thiên Chúa tỏ
mình ra đều là những người sống tinh thần yêu thương hay tinh thần «bé mọn» hơn ai hết.
3. Tính chất kỳ diệu và nghịch lý của «cái tôi»
«Cái tôi»
là một hồng ân cao cả Thiên Chúa ban cho con người. Nó chính là bản thân ta, là
cái ta yêu quí nhất trên đời. Nhưng vì chúng ta được tạo dựng nên giống Thiên
Chúa là tình yêu, nên «cái tôi» ấy
chỉ lớn mạnh, chỉ trưởng thành, chỉ đạt được giá trị hoàn hảo khi nó thật sự
yêu thương, nghĩa là trở nên tình yêu như Thiên Chúa. Mà yêu thương chính là ra
khỏi bản thân để hướng đến và sống cho một đối tượng khác. Điều đó đòi hỏi ta
phải quên mình, từ bỏ mình, hy sinh chính mình, để chỉ lo cho hạnh phúc và lợi
ích của đối tượng ta yêu. Vì thế, càng tự coi mình là nhỏ bé, là không quan
trọng để coi đối tượng mình yêu thương là quan trọng, là lớn lao, thì càng thực
hiện được khả năng yêu thương. Và như thế là thực hiện được chính bản thân
mình, là làm cho «cái tôi» của mình
trở nên cao cả, vĩ đại.
Do đó, có một nghịch lý kỳ diệu: ta càng quên «cái tôi» của mình đi, càng làm nó nhỏ bé
lại, thì nó lại càng trở nên có giá trị và cao cả. Ngược lại, càng quan trọng
hóa nó, càng tự đề cao nó, càng làm cho nó phình lớn, thì càng làm cho nó kém giá
trị, càng làm nó nhỏ bé đi trước mặt Thiên Chúa và mọi người. Sự nghịch lý này
đã được thánh Phanxicô Khó Khăn cảm nghiệm: «Chính khi hiến thân là khi được nhận lãnh, chính lúc quên mình là lúc
gặp lại bản thân, chính khi thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc chết đi là
khi vui sống muôn đời» (Kinh Hòa Bình).
Đối với việc cảm nghiệm Thiên Chúa cũng có sự nghịch
lý đó. Sự nghịch lý đó được thánh Gioan Tẩy giả nói đến: «Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ đi» (Ga 3:30). Nghĩa là
muốn Ngài lớn lên ở trong tôi, thì tôi phải nhỏ đi; hay nếu tôi tự làm cho mình
nhỏ bé lại thì Ngài sẽ tự động lớn lên trong tôi. Còn nếu tôi làm cho «cái tôi» của mình phình to ra, thì Ngài
sẽ tự động nhỏ lại trong tôi. Ngài có lớn lên trong tôi, tôi mới cảm nghiệm
được Ngài, mới hiểu được Ngài, mới cảm nhận được những chân lý của Ngài, mới
hấp thụ được sự khôn ngoan của Ngài. Đó chính là ý nghĩa của câu: Thiên Chúa «giấu không cho những bậc khôn ngoan thông
thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn» (Mt 11:25). Thực ra
Thiên Chúa chẳng muốn giấu gì về Ngài, nhưng những kẻ coi «cái tôi» của mình quá lớn đã tự bịt mắt mình lại trước những chân
lý hay sự khôn ngoan của Thiên Chúa, để chỉ nhìn thấy những «giả lý» hay sự khôn ngoan của thế gian.
4. «Hãy mang lấy ách của tôi», vì «ách
tôi êm ái…»
Khi ta coi «cái
tôi» của mình là không quan trọng, là thấp kém, ta sẽ cảm thấy mình có vẻ
như bị thiệt thòi, bị mất mát đủ thứ, và như bị quàng vào cổ mình một cái ách.
Nhưng ách ấy chính là ách của Đức Giêsu, là thứ ách mà chính Ngài đã mang lấy
suốt cuộc đời Ngài. Đã là ách thì khi mang vào tất nhiên sẽ cảm thấy nặng và
khó chịu. Nhưng không có ách nào nhẹ nhàng và êm ái cho bằng ách của Ngài.
Thật vậy, khi một người coi nhẹ «cái tôi» của mình, không coi nó là quan trọng, tự nhiên người ấy sẽ
thấy cuộc sống trở nên rất nhẹ nhàng: vì không cảm thấy bị chạm tự ái, vì không
hề tức tối hay đau khổ khi bị xúc phạm, vì sẵn sàng tha thứ không chấp chiếm
ai. Nhờ thế, cuộc sống giữa mình với tha nhân không còn vấn đề gì đáng mình
phải buồn phiền đau khổ.
Thử đưa ra một trường hợp cụ thể. Giả như có ai đó
làm thiệt hại hay xúc phạm đến ta, đó là một sự thiệt hại khách quan, không do
ta gây ra. Nếu ta coi «cái tôi» của
mình là quan trọng, ta sẽ bực tức buồn phiền và tâm ta sẽ đau khổ. Thế là ta đã
tự mình làm cho mình đau khổ và thiệt hại thêm. Nếu ta cứ nghĩ đến chuyện bị
xúc phạm đó, ta sẽ đau khổ hoài, và rất có thể vì thế ta tự làm cho mình mắc
một chứng bệnh nan y nào đó. Như thế, sự thiệt hại do chính ta tự gây ra cho
mình do sự bực tức còn lớn hơn sự thiệt hại ban đầu do người khác gây cho ta.
Nhưng nếu ta không coi «cái tôi» của mình là quan trọng, ta sẽ tha thứ ngay cho người xúc
phạm hay làm ta thiệt hại, rồi quên ngay đi. Như thế ta chỉ bị sự thiệt hại ban
đầu do người khác gây ra mà thôi. Điều đó khó mà tránh được trong cuộc sống
chung với mọi người. Nếu ta coi thật nhẹ «cái
tôi», ta sẽ thấy sự xúc phạm hay thiệt hại chẳng đáng kể, tâm hồn ta lập
tức được bình an, nhẹ nhàng, vui tươi. Như thế chẳng phải ta đã hành động một
cách khôn ngoan hơn rất nhiều sao?
Cách sau chính là cách của Đức Giêsu, là «mang lấy ách» của Ngài. Ách đó là ách êm
ái và nhẹ nhàng nhất mà người khôn ngoan tất nhiên sẽ chọn khi đứng trước hai
thứ ách: ách của Ngài và ách của chính mình. Không có ách nào làm ta mệt mỏi và
nặng nề cho bằng cái ách do chính «cái
tôi phình to» của mình tạo ra, nó chính là nguồn gốc phát sinh nên muôn vàn
tội lỗi và đau khổ ở trần gian này. Vì thế, Đức Giêsu khuyên ta: «Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng
nề (vì “cái tôi” của mình), hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng.
Anh em hãy mang lấy ách của tôi (là cái
ách của tình yêu, không có “cái tôi” nặng nề trong ấy), và hãy học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và
khiêm nhường (nghĩa là
tính coi nhẹ “cái tôi” của mình). Tâm hồn
anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng. Vì ách tôi êm ái, và gánh tôi nhẹ nhàng» (Mt
11:28-29).
III. CẦU NGUYỆN
Lạy Cha là Tình Yêu, xin cho con trở nên tình yêu
giống như Cha, để con trở nên hình ảnh trung thực của Cha. Để được như thế, xin
cho con biết coi nhẹ «cái tôi» của
con, nhờ đó đời sống con trở nên nhẹ nhàng, tốt đẹp và hạnh phúc hơn bội phần.
Amen.
Nguyễn Chính Kết
http://1234chiase.blogspot.com/
_______________
Để trở về bài 1:
Tránh
tự mãn để hiểu biết và kinh nghiệm về Thiên Chúa hơn (09/07/2023)
Web: https://cstm-nam-a.blogspot.com/2023/07/a-tn14a.html
No comments:
Post a Comment