Năm
A
Chúa Nhật thứ 27 Thường Niên
(Bài 2)
Kitô giáo đừng để Thiên Chúa
thất vọng như Do Thái giáo xưa
● Is 5:1-7:
(4) Có gì làm
hơn được cho vườn nho của tôi, mà tôi đã chẳng làm? Tôi những mong trái tốt,
sao nó sinh nho dại?
● Pl 4:6-9:
(9) Những gì
anh em đã học hỏi, lãnh nhận, nghe, thấy ở nơi tôi, thì hãy đem ra thực hành,
và Thiên Chúa là nguồn bình an của anh em.
● TIN MỪNG: Mt
21:33-43
Dụ ngôn những tá điền sát nhân
Khi ấy,
Ðức Giêsu nói với các thượng tế và kỳ mục trong dân: (33) Các ông hãy nghe một dụ ngôn khác: «Có gia chủ kia
trồng được một vườn nho; chung quanh vườn, ông rào giậu; trong vườn, ông khoét
bồn đạp nho, và xây một tháp canh. Ông cho tá điền canh tác, rồi trẩy đi xa. (34) Gần đến mùa hái nho, ông sai đầy tớ đến gặp các tá
điền để thu hoa lợi. (35) Bọn tá
điền bắt các đầy tớ ông: chúng đánh người này, giết người kia, ném đá người nọ.
(36) Ông lại
sai một số đầy tớ khác đông hơn trước: nhưng bọn tá điền cũng xử với họ y như
vậy. (37) Sau cùng,
ông sai chính con trai mình đến gặp chúng, vì nghĩ rằng: «Chúng sẽ nể con ta». (38) Nhưng bọn tá điền vừa thấy người con, thì bảo nhau:
«Đứa thừa tự đây rồi! Nào ta giết quách nó đi, và đoạt lấy gia tài nó!» (39) Thế là chúng bắt lấy cậu, quăng ra bên ngoài vườn
nho, và giết đi. (40) Vậy xin
hỏi: Khi ông chủ vườn nho đến, ông sẽ làm gì bọn tá điền kia?» (41) Họ đáp: «Ác giả ác báo, ông sẽ tru diệt bọn chúng, và
cho các tá điền khác canh tác vườn nho, để cứ đúng mùa, họ nộp hoa lợi cho
ông». (42) Đức Giêsu
bảo họ: «Các ông chưa bao giờ đọc câu này trong Kinh Thánh sao? Tảng đá thợ xây
nhà loại bỏ lại trở nên đá tảng góc tường. Đó chính là công trình của Chúa,
công trình kỳ diệu trước mắt chúng ta.
(43) Bởi đó, tôi nói cho các ông hay: Nước Thiên Chúa,
Thiên Chúa sẽ lấy đi không cho các ông nữa, mà ban cho một dân biết làm cho
Nước ấy sinh hoa lợi.
II. CHIA SẺ
Câu
hỏi gợi ý:
1. Dụ ngôn trên ám chỉ những ai? Nó chỉ áp dụng
cho dân Do Thái và các nhà lãnh đạo Do Thái giáo thời đó, hay nó có tính hiện
sinh, nghĩa là có thể đúng với chính Kitô giáo của chúng ta hiện nay?
2. Liệu Thiên Chúa có thể nói về Kitô giáo như đã
nói về Do Thái giáo: «Tôi những mong trái
tốt, sao nó sinh nho dại?» Và Ngài có thể nói về chính bản thân tôi như vậy
không?
3. Thiên Chúa có cần phải thay thế Kitô giáo bằng
một tôn giáo mới như Ngài đã phải thay thế Do Thái giáo bằng Kitô giáo không?
Suy
tư gợi ý:
1.
Ý nghĩa dụ ngôn những tá điền sát nhân
Bài Tin Mừng hôm nay là một dụ ngôn có ý nói bóng gió
về tình trạng đã, đang và sẽ xảy ra trong dân Do Thái thời Đức Giêsu, mà trước
mắt có sự góp phần của giới lãnh đạo tôn giáo Do Thái là âm mưu giết Ðức Giêsu.
Kết cục được diễn tả trong câu cuối của bài Tin Mừng là: Dân Do Thái được Thiên
Chúa dành ưu tiên trong việc vào Nước Thiên Chúa, nhưng vì họ tỏ ra không xứng
đáng, nên chỗ ưu tiên của họ được nhường cho những dân tộc khác.
Thiên Chúa đã yêu quí dân Do Thái, điều này được diễn
tả trong bài đọc I: Thiên Chúa cưng chiều dân Do Thái như một người có một vườn
nho mà anh ta rất quí: «Anh ra tay cuốc
đất nhặt đá, giống nho quý đem trồng, giữa vườn anh xây một vọng gác, rồi khoét
bồn đạp nho» (Is 5,2a). Anh quí nó đến nỗi làm cho nó tất cả những gì mà anh
nghĩ nó cần nó thích: «Có gì làm hơn được
cho vườn nho của tôi, mà tôi đã chẳng làm?» (5,4). Anh ta kỳ
vọng rất nhiều vào vườn nho đó, nhưng vườn nho đã làm anh thất vọng: «Anh những mong nó sinh trái tốt, nó lại sinh
nho dại» (5,2b). Một vườn nho như thế thì người chủ nên làm gì cho
nó? Thất vọng vì vườn nho ấy, anh ta đã «hàng
giậu thì chặt phá cho vườn bị tan hoang, bờ tường thì đập đổ cho vườn bị giày
xéo (.) biến thửa vườn thành mảnh đất hoang vu, không tỉa
cành nhổ cỏ, gai góc mọc um tùm; truyền lệnh cho mây đừng đổ mưa tưới xuống» (5,5-6). Vườn nho
đó được Isaia xác định: «Vườn nho đó
chính là nhà Ítraen; cây nho Chúa mến yêu quý chuộng, chính là người xứ Giuđa.
Người những mong họ sống công bình, mà chỉ thấy toàn là đổ máu; đợi chờ họ làm
điều chính trực, mà chỉ nghe vẳng tiếng khóc than» (5,7).
Trong dụ ngôn bài Tin Mừng hôm nay, Ðức Giêsu tiếp tục
khai triển chủ đề «vườn nho» của bài
đọc I (Is 5,1-7), với những ám chỉ sau đây:
1. Vườn nho ám chỉ dân Do Thái;
2. Ông chủ ám chỉ Thiên Chúa,
3. Bọn tá điền ám chỉ các lãnh tụ tôn giáo Do Thái;
4. Các tôi tớ của chủ đất ám chỉ các ngôn sứ được Thiên Chúa sai đến;
5. Người con trai của ông chủ ám chỉ Ðức Giêsu;
6. Các tá điền khác ám chỉ dân ngoại.
Toàn bài dụ ngôn nói lên diễn tiến trong lịch sử dân
Do Thái: Thiên Chúa chọn Do Thái là dân riêng của Ngài giữa mọi dân tộc. Ngài
muốn họ là cầu nối giữa Ngài với mọi dân tộc khác và với toàn nhân loại. Ðể
thực hiện mục đích ấy, Ngài đã sai các ngôn sứ đến để dạy dỗ, sửa đổi và cho họ
biết ý định của Ngài. Nhưng lời nói của những ngôn sứ này thường không lọt lỗ
tai các lãnh tụ tôn giáo Do Thái, vì «trung ngôn nghịch nhĩ», «lời thật mích lòng». Và kết quả là các ngôn sứ này đều bị ném đá
chết dưới tay các lãnh tụ tôn giáo Do Thái. Chính ngôn sứ Êlia đã phải than
phiền: «Khi cầu nguyện với Thiên Chúa,
ông đã tố cáo dân Ítraen rằng: Lạy Chúa, các ngôn sứ của Ngài, chúng đã giết
chết; bàn thờ của Ngài, chúng đã phá huỷ. Chỉ còn sót lại một mình con, thế mà
chúng cũng đang tìm hại mạng sống con» (Rm 11,3; x. V 19,10.14).
Cuối cùng, Thiên Chúa sai chính Con Một của mình đến
cũng để làm công việc ngôn sứ ấy, thì cũng bị họ giết chết một cách dã man và
thảm hại. Dân Do Thái vì hèn nhát trước quyền lực nên cũng hùa theo các lãnh tụ
của họ. Vì thế, dân Do Thái đã bị Thiên Chúa loại bỏ, mất quyền ưu tiên đối với
Nước Trời. Và Nước Trời do Ðức Giêsu thiết lập - gồm những người tin theo Ðức Giêsu
- bao gồm những người mà người Do Thái gọi là dân ngoại, gồm đủ mọi dân tộc
trên thế giới.
Còn dân Do Thái đã bị đào thải khỏi lịch sử: tháng 9
năm 70, Titus, lúc ấy làm thống soái quân đội Rôma (sau làm
hoàng đế năm 79-81), đã bao vây và chiếm Giêrusalem, giết rất nhiều người
Do Thái. Kể từ đó, Do Thái bị mất nước, và dân Do Thái phải tản mác khắp nơi
trên thế giới. Ðến thế chiến thứ hai, dân Do Thái tại Ðức đã bị Hitler giết tới
6 triệu người. Mãi đến năm 1947, sau gần 19 thế kỷ bị mất nước, Do Thái đã lập
quốc trở lại tại vùng đất cũ, nhưng kể từ đó, họ phải chiến tranh liên tục với
dân Palestin và Ai Cập cho đến nay.
2. Dụ ngôn đó có áp dụng cho Giáo Hội
chúng ta không?
Khi tôi học Cựu Ước, giáo sư dạy Kinh Thánh cho tôi
thường nói: «
Do Thái giáo là một tôn giáo do chính Thiên Chúa thiết
lập qua các tổ phụ, Môsê và các ngôn sứ, với hàng giáo phẩm là các tư tế, Lêvi
và các rápbi. Thiên Chúa đã trực tiếp can thiệp vào lịch sử của dân tộc, đã ra
tay giải phóng dân tộc Do Thái khỏi ách thống trị Ai Cập, đã đích thân ban hành
luật pháp cho họ, đã trực tiếp chỉ định những vì vua cai trị họ. Ngay cả Kitô
giáo hiện nay cũng chưa được Thiên Chúa trực tiếp can thiệp như thế. Có ngôn sứ
nào trong Kitô giáo oai hùng như Isaia, khi ra lệnh cho dân Do Thái điều gì thì
đều nói: «Thiên Chúa
là Chúa các đạo binh phán như thế» (x. Is
1,24; 3,15; 5,9; 10,24; 14,22-24; 17,3; 19,4; v. v.) Vì thế,
dân Do Thái đã rất có lý khi nghĩ rằng tôn giáo của mình do Thiên Chúa thiết
lập ắt sẽ vĩnh cửu, và sẽ lan tràn khắp thế giới. Nhưng lịch sử cho chúng ta
thấy họ đã lầm. Do Thái giáo đã tàn lụi, và được thay thế bằng Kitô giáo. Có
thể nói, Do Thái giáo chính là tiền thân của Kitô giáo.
Kitô giáo hiện nay cũng đang tự hào là tôn giáo duy
nhất do chính Thiên Chúa thiết lập, là tôn giáo có giá trị hơn hết mọi tôn giáo
trên thế giới, nên mọi Kitô hữu đều tin tưởng nó sẽ tồn tại muôn đời, và sẽ lan
tràn khắp thế giới. Nhưng nhiều khi các Giáo Hội Kitô giáo chỉ biết tự hào như
thế mà quên đi niềm mong ước của chính Thiên Chúa đối với mình. Liệu Thiên Chúa
có phải than phiền về Kitô giáo như đã than về Do Thái giáo: «Có gì làm hơn được cho vườn nho của tôi, mà tôi đã
chẳng làm? Tôi những mong trái tốt, sao nó sinh nho dại?» Kitô giáo
đã hơn Do Thái giáo những gì?
Ðức Giêsu đến để thiết lập một tôn giáo mới dựa trên
nền tảng tình yêu thương, và luật của Kitô giáo là luật yêu thương. Trước khi
từ biệt các môn đệ để ra đi chịu tử hình, Ngài nói như một lời trăng trối, hẳn
nhiên rất quan trọng: «Thầy ban
cho anh em một điều răn mới là anh em hãy yêu thương nhau; anh em hãy yêu
thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em» (Ga 13,34); Chính vì
thế thánh Phaolô mới mạnh dạn chủ trương: «Ai yêu người, thì đã chu toàn Lề Luật» (Rm
13,8.10); «Anh em hãy
mang gánh nặng cho nhau, như vậy là anh em chu toàn luật Ðức Kitô» (Gl 6,2); Thánh
Giacôbê cũng cùng một ý: «Luật Kinh
Thánh được đưa lên hàng đầu là: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình» (Gc 2,8).
Luật của Tân Ước mới hẳn so với Cựu Ước của Do Thái
giáo, nhưng các Kitô hữu đã coi trọng luật ấy đủ chưa? đã tập trung mọi cố gắng
để thực hành luật ấy đúng mức chưa? Hay Kitô giáo lại đi vào vết xe đã đổ của
Do Thái giáo, là thượng tôn nghi thức, quá chú trọng tới những lễ nghi và hình
thức bên ngoài? Còn lề luật chính yếu là sống yêu thương thì lại lãng quên? Có
phải hiện nay hình thức của Kitô giáo thì mới mẻ và khác hơn Do Thái giáo,
nhưng tinh thần nệ luật, nệ hình thức thì chẳng khác gì người Do Thái ngày xưa?
Ðã tới lúc chúng ta cần nghiêm túc tự hỏi: ngày nay, người ngoài nhìn vào cách
sống của người Kitô hữu, có thể nhận ra đạo của chúng ta là «đạo yêu thương» như thời Kitô giáo sơ khai
không? Ngày nay, lễ «bẻ bánh» có còn là
một dấu chỉ của một sự chia sẻ có thực trong đời sống giữa những người đến tham
dự không, hay nó đã trở thành một nghi thức thuần túy, cho dù đầy ý nghĩa nhưng
không có gì là thực tế cho lắm?
Mỗi Kitô hữu - nhất là những người có trách nhiệm
hướng dẫn, lãnh đạo tôn giáo - cần tự vấn: Thiên Chúa hay Ðức Giêsu có hài lòng
với tình trạng Kitô giáo hiện nay không? Còn những người lãnh đạo tôn giáo cần
tự vấn thêm: Tôi có giống như những vị lãnh đạo Do Thái giáo xưa, chẳng những
không thèm nghe mà còn sẵn sàng bạc đãi hoặc bách hại những tiếng nói ngôn sứ
vào thời đại của mình không? Hay ít ra khi họ bị bách hại vì đã chu toàn chức
năng ngôn sứ của họ, tôi đã im lặng, làm ngơ, để mặc họ bị bách hại như thể tôi
cũng đồng ý với sự bách hại ấy?
Không khéo Kitô giáo của chúng ta chẳng hơn gì Do Thái
giáo, khiến Thiên Chúa cũng sẽ phải đối xử với chúng ta như đã đối xử với dân
Do Thái: «Nước Thiên
Chúa, Thiên Chúa sẽ lấy đi không cho các ông nữa, mà ban cho một dân biết làm
cho Nước ấy sinh hoa lợi»! (Mt 21:43).
III. CẦU NGUYỆN
Lạy Cha, Kitô giáo hiện nay thế nào, chính con - cũng
như bất kỳ Kitô hữu nào - đều có phần nào trách nhiệm. Xin cho con biết sống
đạo Chúa Kitô đúng với với tinh thần yêu thương của Ngài. Xin cho con rút ra
được bài học lịch sử của dân Do Thái để tránh được vết xe đã đổ.
Nguyễn Chính Kết
http://1234chiase.blogspot.com/
_
No comments:
Post a Comment